GENDEN PROTEİNE #7
GENETİK MÜHENDİSLİĞİ ve BİYOTEKNOLOJİ – 2
Genetik Mühendisliği ve Biyoteknoloji – 2;
Kök Hücre
→ Yenilenme gücü yüksek olan, aktif gen bölgeleri belirlenmemiş bu nedenle birçok hücre tipine dönüşebilen ve uygun şartlar sağlandığında sürekli bölünebilen hücrelerdir.
Embriyonik Kök Hücreler
→ Başka dokulara dönüşme ve kendini yenileme yeteneği fazladır. Bu kök hücreler ile ileride yapay organ üretimi amaçlanmaktadır.
Göbek Kordonu Kök Hücresi
→ Çok kolay ulaşılabilen kök hücre çeşididir. Dondurulup, gerektiğinde kullanılabilir.
Yetişkin Birey Kök Hücresi
→ Diğer dokulara dönüşüm gücü azdır. Deride, yağ dokuda ve kemik iliğinde bulunurlar.
Gen Terapisi
→ Canlıda bulunan işlev ve yapıca bozuk genlerin belirlenip, onarılmasını ve değiştirilmesini sağlayan uygulamalardır. (Bu tespit erken embriyonik dönemde)
⇒ Bu şekilde kalıtsal hastalıkların ve istenmeyen genetik özelliklerin bir sonraki nesle aktarılması önlenmiş olur.
İnsan Genom Projesi
Hedef genomun tüm genlerinin yerlerini belirlemek için yapılan haritalama işlemidir. Bu yöntem ile canlılar arasındaki genetik benzerlik kolay bir şekilde ifade edilebilir. Bu proje sonucunda gen terapisi geliştirilmiştir.
⇒ Veee (yukarıda bahsetmiştik) Bu şekilde kalıtsal hastalıkların ve istenmeyen genetik özelliklerin bir sonraki nesle aktarılması önlenmiş olur.
DNA Parmak İzi
→ İnsan genomunda anlamlı ve anlamsız baz dizileri vardır. DNA üzerinde tekrar eden anlamsız baz dizilerinin jel üzerinde oluşturduğu bantlı yapıya DNA parmak izi denir.
→ DNA kaynağı olarak canlının hangi dokusu kullanılırsa kullanılsın oluşan dizilim aynı olur.
→ DNA parmak izi, büyüklük ve uzunluklarına göre bantlar oluşturur. Bu bantlar UV ışın altında görünürler.
(ayrıntılar ve çizimler videoda, betulbiyoloji.com)
⇒ Şüpheli teşhisinde
⇒ Adli vakalarda
⇒ Babalık testinde
⇒ Bitki ve hayvan ırklarının belirlenmesinde
kullanılır.
Biyogüvenlik
→ GDO’lu ürünlerin olası risklerinin değerlendirilmesi ve kontrol altına alınması amacıyla uygulanan politik ve işlevsel önlemlerin tümüdür.
Biyoetik
→ Biyoteknoloji ve gen teknolojisinde yaşanan gelişmelerin incelenmesi için oluşturulan tartışmalı bir disiplindir.
⇒ Klonlama
⇒ Organ Bağışı
⇒ Kürtaj
⇒ Yapay (Suni) Dölleme
⇒ GDO’lu besinler
Biyoetiğin inceleme kapsamındadır.
! Biyoteknolojik ürünlerin üretim ve tüketimi açısından oluşabilecek birçok sorunu önlemek için önemlidir.
Genetik Mühendisliği ve Biyoteknoloji – 2 konusuyla birlikte “Genden Proteine” ünitesini bitirdik. Sonraki ünite 12. sınıf’ın 2. ünitesi “Canlılarda Enerji Dönüşümleri” nin ilk konusu ATP ve Fosforilasyon Dönüşümleri dir.
Youtube deki Genetik Mühendisliği ve Biyoteknoloji – 2 videoma buradan gidebilirsiniz.